کلیسای جامع نوتردام پاریس (به فرانسوی: Cathédrale Notre Dame de Paris) کلیسای معروفی در شهر پاریس است. نوتردام در زبان فرانسه به معنی بانوی ما است. این کلیسا در جزیره سیته در میانه رود سن و در منطقه چهارم در مرکز پاریس واقع شده‌است. هر سال ۱۳ میلیون نفر از آن بازدید می‌کنند.

کلیسای نوتردام چندین پنجره خورشیدی دارد و پنجره‌ای که در ضلع شمالی ساختمان قرار گرفته، یادگاری از قرن سیزدهم بوده و از همه باابهت‌تر است.

قطر بزرگ‌ترین پنجره آن حدود ۱۳ متر است. نمای جلویی در سمت غرب، سه در ورودی بزرگ دارد، بالای این ورودی‌ها گالری پادشاهان قرار دارد که متشکل از ۲۸ مجسمه از پادشاه جودیان judean است.

در بالای این گالری، سرمناره‌هایی به ارتفاع ۹۰ متر و به شکل اژدها قرار گرفته که در قرن نوزدهم ساخته شده است.

در خزانه این کلیسا، جعبه اشیایی متبرکه و درون آن تاجی از خار وجود دارد که فرانسوی‌ها معتقدند این همان تاج خاری است که قبل از مصلوب کردن عیسی مسیح، بر سرش گذاشته بودند.

کلیسای نوتردام ۵ ناقوس دارد. بزرگ‌ترین آنها با وزن بیش از ۱۳ تن در برج جنوبی قرار دارد. این ناقوس برای جشنواره‌های اصلی مانند کریسمس و عید پاک یا رویدادهای مهم مانند بازدید پاپ به صدا درمی‌آید.

چهار ناقوس دیگر در برج شمالی قرار دارند و برای خدمات مختلف و جشنواره‌ها به صدا درمی‌آیند. در گذشته این ناقوس‌ها به صورت دستی به صدا درمی‌آمد. در حال حاضر این کار توسط موتور الکتریکی انجام می‌شود.

در طول سال‌های مختلف رویدادهای مهمی در این کلیسا اتفاق افتاده است:

-آوردن تاجی از خار توسط سن لوییس به کلیسا در سال ۱۲۳۹

-تاجگذاری هنری ششم -پادشاه فرانسه- در ۱۶ دسامبر ۱۴۳۱

-مراسم تاجگذاری ناپلئون اول اول و همسرش -ژوزفین- در ۲ دسامبر ۱۸۰۴

-اما شاید عمده شهرت این کلیسا برای دوست‌داران ادبیات، رمان مشهور گوژپشت نوتردام، نوشته ویکتور هوگو باشد. برج‌های دوقلوی کلیسا در رمان گوژپشت نوتردام اثر ویکتور هوگو محل زندگی کازیمودوی گوژپشت هستند.

تاریخچه
در محلی که هم‌اکنون این کلیسا قرار دارد تا قبل از قرن چهارم میلادی معبدی غیر مسیحی وجود داشته‌است. در قرن چهارم کلیسایی بزرگ جای آن معبد را گرفت. این ساختمان تا قرن دوازدهم بر جای بود ولی در آن زمان جمعیت پاریس به‌طور ناگهانی بالا رفت و تصمیم گرفته شد تا کلیسا را بزرگ گردانند. بدین ترتیب ساختمان قبلی را خراب کرده و در سال ۱۱۶۳ میلادی ساختمان جدید شروع شد که ساختن آن تقریباً دو قرن طول کشید و در ۱۳۴۵میلادی به پایان رسید. این کلیسا تا مدتی طولانی بزرگترین کلیسای اروپا بود ولی هم‌اکنون نه تنها در اروپا بلکه در فرانسه کلیساهای بزرگتر از آن وجود دارند. اهمیت آن در این است که زیباترین اثر در معماری گوتیک می‌باشد. برای تزیین داخل و خارج آن صدها مجسمه کوچک و بزرگ از سنگ یا چوب تراشیده‌اند.

ارقام
در بالای در اصلی و در ارتفاع بیست متری، بیست و هشت مجسمه سنگی سه و نیم متری نصب شده‌اند که پادشاهانی را نشان می‌دهند که قبل از ظهور عیسی (یسوع) بر اسرائیل حکومت رانده‌اند.

برج‌های کلیسا هر کدام ۶۹ متر بلندی داشته و برای رسیدن به بالای آن باید ۳۸۰ پله را بالا رفت (آسانسور هم هست). بلندی فلش (مناره) این کلیسا ۹۶ متر می‌باشد؛ و بلندترین نقطه زیر سقف آن ۴۳ متر از سطح زمین ارتفاع دارد. طول و عرض ساختمان به ترتیب، ۱۳۰ متر و ۴۸ متر می‌باشند. سقف آن بر روی ۷۵ ستون بنا شده و ساختمان ۱۱۳ پنجره دارد.

به مرور زمان ناقوسهای متعددی در برج‌های این کلیسا نصب شده‌اند. بزرگترین آن‌ها که امانوئل نام دارد در سال ۱۶۸۵ میلادی ساخته شده که ۱۳ تن وزن دارد و تنها زبانه آن تقریباً ۵۰۰ کیلو می‌باشد. این ناقوس فقط در موارد استثنائی و فقط چند بار در سال نواخته می‌شود (مثلاً ۱۱ نوامبر که سالروز پایان جنگ جهانی اول است) ناقوس‌هایی که سه بار در روز به صدا در می‌آیند وزنشان بین ۷۶۷ کیلو تا ۱۹۱۵ کیلو می‌باشد.

دو دستگاه ارگ هم در کلیسا موجود است که بزرگترین آن‌ها ۷۳۷۴ لوله دارد.

خبر آتش سوزی کلیسای جامع نوتردام پاریس

کلیسای نوتردام پاریس دوشنبه شب در شعله‌های آتش سوخت. حجم این آتش سوزی به قدری بود که در دقایق ابتدایی بخش مهمی از سقف کلیسا را در برگرفت و دود عظیمی به ارتفاع چندین متر از آن به هوا برخاست.

بر اساس آخرین خبرها، منابع آتش نشانی پس از ساعت ها تلاش برای مهارشعله های سرکش آتش که بخش عمده ای از ساختمان کلیسا را به خاکستر تبدیل کرد، گفتند که دو برج نمادین این کلیسا و اسکلت و چارچوب اصلی آن حفظ شده و تلاش‌ها برای جلوگیری از فروریختن کامل بنا موفقت آمیز بوده است.

کریستف کاستانر، وزیر کشور فرانسه اعلام کرده است که عملیات مهار آتش دست کم سه تا چهار ساعت دیگر ادامه خواهد یافت. گفته می شود که یک مامور آتش نشانی نیز در جریان مهار آتش سوزی به شدت مجروح شده است.

به گفته سخنگوی کلیسای نوتردام این آتش سوزی راس ساعت ۱۸ و پنجاه دقیقه به وقت محلی آغاز شد.

آتش سوزی به تدریج وسعت بیشتری گرفت و تا حدی پیش رفت که عملا امهار آن در کوتاه مدت ممکن نشد. تلاش برای خاموش کردن آتش و جلوگیری از وارد آمدن خسارات بیشتر به ساختمان کلیسا تا لحظه به روز شدن خبر همچنان ادامه دارد.

کارشناسان و صاحب نظران معماری بر این عقیده اند که خسارات وارد آمده به این بنای مشهور سبک معماری گوتیک که قدمتی ۸۵۰ ساله دارد بسیار سنگین است و برای مرمت و بازسازی بخش های آسیب دبده دست کم باید میلیون ها یورو هزینه کرد.

منابع خبری هنوز از علت اصلی آتش سوزی اطلاعاتی منتشر نکرده اند این درحالی است که خبرگزاری فرانسه در دقایق ابتدایی این حادثه به نقل از سازمان آتش نشانی پاریس اعلام کرد به نظر می آید آتش سوزی با عملیات نوسازی بخشی از ساختمان کلیسا مرتبط بوده است.

کاخ ریاست جمهوری الیزه دقایقی پس از منتشر شدن خبر این آتش سوزی اعلام کرد که امانوئل ماکرون برای بررسی اوضاع از نزدیک به سوی محل حادثه حرکت کرده است.

رئیس جمهوری فرانسه همچنین با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی توییتر با اشاره به حادثه تاسف بار آتش سوزی در کلیسای نوتردام خود را شریک احساسات یک ملت عنوان کرده و تصریح کرده است که با همه کاتولیک ها و مردم فرانسه احساس همدردی می کند.

امانوئل ماکرون در پیامی گفت که به مانند همه هموطنان از این حادثه غمگین است و آتش سوزی در کلیسای نوتردام را به منزله سوختن بخشی از وجود همه مردم فرانسه می داند.

آن هیدالگو، شهردار پاریس در نخستین واکنش به این حادثه از عبارت «آتش سوزی وحشتناک» استفاده و از وارد آمدن خسارات چشمگیر به یکی از مهم ترین بناهای تاریخی فرانسه ابراز تاسف کرد.

شهردار پاریس با انتشار توییتی نوشت: « کلیسای نوتردام دستخوش آتش سوزی وحشتناکی شده است. ماموران آتش نشانی پاریس در تلاش هستند تا شعله های آتش را مهار کنند.»

خانم هیدالگو در این پیام از کلیه شهروندان و بازدیدکنندگان خارجی خواسته است تا به حریم امنیتی ایجاد شده برای کنترل اوضاع و مهار آتش توجه جدی کنند.

واتیکان شوک زده از سوختن نماد مسیحیت

واتیکان در پیامی ضمن «غیرقابل باور» و «غمگین» توصیف کردن آتش سوزی در کیلسای نوتردام پاریس این بنای مهم مذهبی – تاریخی را «نماد مسیحیت» در فرانسه و کل جهان قلمداد کرد.

سخنگوی واتیکان در بیانیه ای اعلام کرد: «اعلام می کنیم که در کنار همه کاتولیک های فرانسه و شهروندان پاریس هستیم و برای آتش نشانان و کلیه مامورانی که جهت مهار این وضعیت غم بار به سختی تلاش می کنند، دعا می کنیم.»

اسقف اعظم پاریس نیز از کشیش‌های دیگر کلیساها خواسته است به عنوانی حرکتی نمادین در واکنش به این حادثه تاسف بار ناقوس را به صدا درآوردند.

ترامپ خواستار اقدام فوری برای مهار آتش

دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا نیز بلافاصله به این آتش سوزی واکنش نشان داد و با انتشار توییتری ضمن تاسف بار خواندن این حادثه خواستار اقدام فوری ماموران امدادی برای جلوگیری از گسترش دامنه آتش شد.

رئیس جمهوری آمریکا در این پیام تصریح کرد که دریافت خبر آتش سوزی در کلیسای نوتردام به واقع «وحشتناک» است و حتی شاید لازم باشد از هواپیماهای آب پاش برای خاموش کردن آتش استفاده کرد.

آقای ترامپ در پایان این توییت بر لزوم اقدام سریع امدادگران و مقامات شهری برای مهار آتش سوزی تاکید کرده است.

آتش نشانان و نهاد‌های تامین ایمنی شهری پاریس در پاسخ به توصیه ترامپ برای استفاده از هواپیما یا هلی کوپترهای آب پاش گفته اند که با توجه به قرار گرفتن کلیسا در قلب پایتخت فرانسه استفاده از این روش کارساز نیست مضاف بر اینکه می تواند تبعاتی نظیر فروریختن کل بنا را به همراه داشته باشد.

مرکل: نوتردام نماد فرهنگ اروپایی است

آلمان، همسایه فرانسه از دیگر کشورهایی است که به سرعت به این حادثه واکنش نشان داده است. هایکو ماس، وزیر امور خارجه آلمان در پیامی ضمن ابراز تاسف از این حادثه گفته است که آتش سوزی بزرگ نوتردام همچنین «قلب» مردم آلمان را نیز جریحه دار کرده است.

آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان نیز در پیامی با تاسف از این حادثه، از نوتردام به عنوان نماد فرانسه و نیز فرهنگ اروپایی یاد کرده است.

لندن شریک غم پاریس

لندن، دیگر شهر بزرگ اروپایی نیز خود را شریک غم پاریس در حادثه آتش سوزی کلیسای نوتردام می داند. صادق خان، شهردار پاریس با انتشار توییئی ضمن اعلام این مطلب بر دوستی همیشگی لندن و پاریس تاکید کرد.

ترزا می، نخست وزیر بریتانیا نیز با ارسال پیامی بر روی توییتر خود را شریک غم مردم فرانسه دانسته و با کلیه سازمان ها و نهاد‌هایی که برای اطفاء حریق در کلیسای نوتردام تلاش می کنند ابراز همراهی کرد.

کلیسای نوتردام از جمله مهمترین جاذبه های گردشگری شهر پاریس محسوب می شود که سالانه بیش از ۱۳ میلیون بازدید کننده را به سوی خود جلب می کند.